''Ermenilerin yerleşmiş oldukları topraklarda İskit Kimmer, Kasduk, Asur, Med ve Pers istilaları birbirini kovaladı. Bu yerler MÖ 331’de Büyük İskender’in, onun ölümünden sonra Selevkosların yönetimine girdi.
MÖ. 133’den itibaren Anadolu’da Romalılar etkin hale geldiler. Romalıların himayesinde krallıklar var, ancak bağımsız değiller. İlk bağımsız devleti Tigran gerçekleştirdi. (Partlar ile Romalılar arasında tampon bir devlet olarak) Pampeus bu devleti M.Ö. 66’da Roma topraklarına kattı. Ancak bu bölge önce Partlarla Romalılar, sonra da Sasanilerle Bizans arasında uzun mücadelelere sahne oldu. Genelde bölgenin doğusu Sasaniler'de, batısı Bizanslılar'da kaldı.
MS. 640 dolaylarında Araplar devreye girdiler. Bölge büyük kısmı ile Müslümanların eline geçti. Abbasiler mahalli ailelerden tabi krallıklar oluşturdular. 10. yüzyıl sonlarında Bizans, Anadolu’nun tamamına tekrar hakim olmuştur. Selçuklu fethinden önce Anadolu’nun doğusunda Bizans’a tabi olarak iki Ermeni Prensliği vardı;
Ani çevresinde Bagrat, Van çevresinde Ardzuruni ailesi hakimdir. Ancak bu prensliklere Bizans son verip halkını Anadolu’ya tehcire tabi tuttu. Bunlardan Kilikya’ya sürülenler Haçlı seferlerinden yararlanarak Kilikya Ermeni Krallığı'nı oluşturdular. Bu krallığa 1375’te Memlükler son vermiştir.''[1]
[1] Çaycı, s. 6-7.